ERC Başlangıç Fonu 2020 – Modernleşen İmparatorluklar: Aydınlanma, Milliyetçi Öncüler ve Batı Dışı Edebi Moderniteler
September 7, 2020
Proje batı-doğu ikiliği arasında kalmış üç imparatorluk geleneğinin, yani Rusya, Japonya ve Osmanlı yazınının, kültürel ve dil reformlarının ve edebi yeniden doğuş hareketlerinin karşılaştırmalı bir çalışması. Aslen birbirinden çok farklı olan bu kültürlerin, on dokuzuncu yüzyılda modernleşme ve batılılaşma sürecinde müzakere ettikleri kültürel modelleri inceleyip, geçirdikleri bu ortak tarihsel deneyim sayesinde, nasıl ortak bir kavram dağarcığı ve anlatı modelleri oluşturduklarını gösteriyor. Bu dönemde üç edebi alanda yapısal paralellikleri inceleyeceğiz: edebiyat eleştirisinde ortaya atılan sorular ve konseptler; çeviri pratikleri ve çevrilen metinler; ve kurmaca yazında anlatı mantığı ve tipolojiler.
ERC Başlangıç Fonunun (Starting Grant) edebiyat kuramı ve karşılaştırmalı edebiyat alanında ödüllendirilen proje pek çok anlamda bir ilk. Batı dışı edebi moderniteler alanında ilk karşılaştırmalı ve çok dilli bir proje. Hem dil açısından, hem de arşiv kapsamının büyüklüğü ve kullanılan metodolojik yöntemlerin çeşitliliği bakımından bir ilk. Ayrıca bu üç kültürü bir araya getiren ilk proje. Özellikle Dijital Beşeri Bilimler alanına, kompütasyonel araçların yalnızca arşiv dijitalleştirmesi için değil, orijinal kodlarla data incelemesi alanında kullanacağı yöntemlerle de hem dünyada hem Türkiye’de özgün katkılar sağlayacak. Avrupa Araştırma Konseyi “high-risk, high-gain” diye tabir ettiği, yani yüksek riskli ama yüksek getirili projeleri destekliyor. NONWESTLIT bu açıdan hem coğrafi, hem dilsel, hem de yöntemsel çeşitliliği ve yeniliği ile diğer beşeri bilimler projelerinden ayrılıyor.
Proje sayesinde öncelikle edebi modernleşme olgusunu, özellikle Batı Avrupa merkezinin dışında, ulus ötesi bir yaklaşımla daha iyi anlayabileceğiz. Modernleşme sürecinde, edebiyat eleştirisinde yeni fikirlerin, kavramların ve izleklerin nasıl ortaya çıktığı ve evrimleştiğinin izini sürebileceğiz. Farklı çeviri pratiklerinin ve çeviri metinlerin milli edebiyatın ortaya çıkışında oynadıkları rolü analiz ederken, romanda ve hikayede kullanılan ortak anlatı stratejilerini, kurgu ve karakterizasyon tipolojilerini haritalayabileceğiz.
Proje 5 yıl sürecektir. Bu süre içinde onlarca araştırmacı projenin farklı etaplarına dahil olacaktır. Japonya, Türkiye ve Rusya’dan edebiyat ve tarih alanında doktora sonrası araştırmacılar ve doktora öğrencileri, veri bilimciler ve alanın önde gelen akademisyenlerinden oluşan uluslararası danışma kurulu katılımcılarımızın önemli bir bölümünü oluşturuyor. Projenin bütçesi 1,5 milyon Euro ve başlangıç tarihi Eylül 2021’dir.
Kısa özgeçmiş
Özen Nergis Dolcerocca, Boğaziçi Üniversitesi Batı Dilleri ve Edebiyatları bölümünde lisans ve Sabancı Üniversitesi Kültürel Araştırmalar alanında lisansüstü eğitimini tamamladıktan sonra, 2016 yılında New York Üniversitesi Karşılaştırmalı Edebiyat bölümünden master ve doktora derecelerini aldı. Columbia Üniversitesi ve Philipps-Marburg Üniversitesi’nde misafir öğrenci, Sorbonne-Nouvelle Üniversitesi’nde misafir araştırmacı olarak bulundu. Araştırmaları, uluslar ve diller arası modernizm tarihi, ve erken yirminci yüzyıl edebiyatı ve düşüncesinde zaman teorileri ve felsefesi üzerinedir. NYU ve Koç Üniversitesi’nde edebiyat kuramı ve karşılaştırmalı edebiyat alanında dersler verdi. Pek çok ulusal ve uluslararası dergide yayınları bulunan Dolcerocca, şu anda Koç Üniversitesi Karşılaştırmalı Edebiyat bölümünde Doktor Öğretim Üyesi olarak görev yapmaktadır.